Uzależnienie od pożywienia

Jak twierdzą naukowcy, nadużywanie wybranych produktów spożywczych może doprowadzić do uzależnienia, tak jak się to zdarza w przypadku nadużywania substancji psychoaktywnych. Powstanie uzależnienia od określonego produktu, najczęściej wysokoprzetworzonego, zawierającego cukier, tłuszcz, sól, dodatki (głównie wzmacniacze smaku i zapachu) w proporcjach dobranych tak, by osiągnąć Bliss Point (czyt. poprzedni wpis), związane jest między innymi z nieprawidłowym funkcjonowaniem układu nagrody. Poprzez analogię do uzależnienia od alkoholu, używa się określenia „uzależnienie od pożywienia” w odniesieniu do zachowań, w których powtarzają się epizody zjadania dużo większej ilości pożywienia, niż osoba początkowo planowała.

 Klasyfikacje medyczne do niedawna w zakresie zaburzeń odżywiania się, w których występowały problemy związane z przejadaniem się, wymieniały jedynie bulimię. W najnowszych klasyfikacjach wśród zaburzeń odżywiania się dodatkowo umieszczono zaburzenie z napadami objadania się (Binge Eating Disorder – BED). Charakteryzuje się ono nawracającą utratą kontroli nad ilością i sposobem jedzenia oraz wynikających z przejadania się kosztów psychicznych osoby cierpiącej na to zaburzenie.

 Kryteria diagnostyczne zaburzenia z napadami objadania się (BED) wg DSM-5 są następujące :

1. Powtarzające się epizody niepohamowanego jedzenia

2. Współwystępowanie z powyższym przynajmniej trzech następujących objawów:

  - jedzenie dużo szybsze niż normalnie

  - jedzenie aż do nieprzyjemnego uczucia pełności

  - jedzenie dużych porcji jedzenia pomimo nieodczuwania fizycznego głodu

  - jedzenie w samotności z powodu wstydu/zakłopotania jedzeniem

  - odczuwanie wstrętu do siebie, obniżonego nastroju, poczucia winy po przejedzeniu

3. Wyraźne cierpienie dotyczące niepohamowanego jedzenia

4. Występowanie niepohamowanego jedzenia co najmniej raz w tygodniu przez trzy miesiące

5. Brak powtarzających się czynności kompensacyjnych w związku z niepohamowanym jedzeniem

 Liczba zachorowań na zaburzenia odżywiania się, w tym BED, alarmująco się zwiększa, szczególnie w krajach, w których panuje kult szczupłej sylwetki, rośnie tempo życia, wymagania i presja otoczenia na osiąganie sukcesów w każdej dziedzinie życia. Napady objadania się służą rozładowaniu rosnącego napięcia, często prowadząc do rozwoju zachowań autodestrukcyjnych. Dlatego tak ważne jest stosowanie profilaktyki i podejmowanie działań obniżających prawdopodobieństwo rozwoju zaburzeń w zakresie odżywiania się.